Gebroeders van Eyck afkomstig uit Bergeijk
De Nederlandse archiefvorser Dr. Lucas van Dijck ging op zoek naar de herkomst van de wereldberoemde schilders Jan en Hubert van Eyck, makers van het drieluik ‘Lam Gods’. Hij ging hiervoor meer dan 600 jaar terug in de tijd.
Hij zocht naar een gezin waarin aan het einde van de 14de eeuw twee broers voorkwamen met de namen Jan (later getrouwd met ee
n Margaretha) en Hubert.
Bovendien moest een schilderende broer Lambert ook deel van het gezin uitmaken. Zij allen moesten geboren zijn tussen ca. 1385 en 1400.
Traditioneel werd aangenomen dat de achternaam Van Eyck verwees naar de geboorteplaats. Tussen de vele families Van Eyck in het Belgisch-Limburgse Maaseik of het Noord-Brabantse Bergeijk werd er echter tot nu toe geen familie gevonden die als de schildersfamilie geïdentificeerd kon worden.
Dr. Lucas van Dijck vroeg zich daarna af of ze mogelijk net als Jheronimus van Aken een andere kunstenaarsnaam gebruikte. Deze heette als schilder immers Jheronimus Bosch. Hij was afkomstig uit Den Bosch.
Waarom zou de familienaam van de Van Eycks niet ook anders luiden en zou hun kunstenaarsnaam verwijzen naar hun geboorteplaats.
Met deze aanname zocht hij naar een gezin dat aan de criteria voldeed. Hij kwam uit bij het gezin van de kwartierschout van de Kempen Hubert Bac en zijn vrouw Katharina van Zittart met acht kinderen, waaronder een Jan, een Hubert en een buitenechtelijke zoon Lambert.
De woning en het ambtsverblijf van kwartierschout Bac was Kasteel
Portinc, gelegen op een perceel aan de Lijnt te Bergeijk.
Dr. Lucas van Dijck concludeerde in zijn boek ‘Jan en Hubert van Eyck geboren in Bergeijk’ . In dit boek onderbouwt hij deze conclusie met informatie uit primaire bronnen.
Het boek ‘Jan en Hubert van Eyck geboren in Bergeijk’ is uitgegeven door Jheronimus Bosch Art Center, 2022.
In 2025 verschijnt een herziene versie van dit boek met aanvullende bewijzen voor de conclusie dat de gebroeders van Eyck niet in Maaseik maar in Bergeijk zijn geboren en daar hun jeugd hebben doorgrebracht.
Erratum: In bovengenoemd boek over de gebroeders Jan en Hubert van Eyck staat op pagina 32 bij afbeelding nr. 9 een tekst met vertaling. Die moet enigszins gecorrigeerd worden. Zie erratum
Meer over dit onderwerp:
- Het eerste Interview van KempenTV met dr. Lucas van Dijck bij gelegenheid van de boekpresentatie.
- Luchtkasteel Luchtkasteel (heemkundekringbergeijk.nl) en ‘Van het Slot tot Luchtkasteel’ De Keersopper 42 pagina 9.
- Een vakgenoot van Lucas van Dijck, mediëvist Dr. Martin de Bruijn, steunt de conclusie van Lucas van Dijck. Meer>>
- Het tweede interview met Lucas van Dijck op het terrein waar het geboortehuis Kasteel Portync heeft gestaan.
- Kempen TV in gesprek met burgemeester Johan Tollenaere van Maaseik en twee leden van het Van Eyck Platform Maaseik met als titel ‘Hoor en wederhoor geboortestad Jan en Hubert van Eyck’.
- Een foto-impressie van de interviews in Maaseik.
