Het is inmiddels alweer ruim 25 jaar geleden dat ik voor de eerste keer een archief bezocht. Het was het toenmalige Rijksarchief in Den Bosch, tegenwoordig het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC) geheten. Mijn nieuwsgierigheid was gewekt toen een collega op mijn werk mij een kopie liet zien van een oude akte die hij enkele dagen daarvoor in genoemd archief had gevonden. Mijn collega zag dat ik erg geïnteresseerd was en stelde voor een keer met hem mee te gaan. Enkele weken later gingen we samen, gewapend met enkele bidprentjes van de familie Theuws, familie van moeders kant, naar Den Bosch. Regelmatig bezocht ik daarna het archief, aanvankelijk nog in Den Bosch en later in Eindhoven. De familie Theu(w)s in Bergeijk bleek een dankbaar onderwerp omdat ik al snel tot de ontdekking kwam dat deze familie al eeuwenlang in Bergeijk woonde. Het archiefmateriaal was dichtbij huis te raadplegen en het gaf mij bovendien de gelegenheid iets meer over de geschiedenis van Bergeijk te weten te komen. Na enige tijd kwam het onderzoek op een laag pitje te staan en uiteindelijk helemaal stil te liggen. Toen ik meer vrije tijd kreeg heb ik het onderzoek weer opgepakt en met name het boek “Bergeijk in kaart”, dat in 2009 door de Stichting Eicha werd uitgegeven, heeft mij extra gestimuleerd ermee door te gaan. Door dit boek heb ik bronnen leren kennen waarvan ik voorheen het bestaan niet kende. Ook mijn werk als vrijwilliger in het Teutenhuis heeft daar aan bijgedragen. Ik kwam daar met “soortgenoten” in contact waarmee regelmatig gediscussieerd werd over nieuw gevonden archiefmateriaal. Speciaal wil ik Piet Aarts en Daniel Vangheluwe, collega vrijwilligers, bedanken voor het beschikbaar stellen van bepaald archiefmateriaal en hun hulp bij het transcriberen van soms moeilijk te lezen Oudnederlandse teksten. Johan Biemans, conservator van het Eicha Museum, stelde spontaan zijn Theu(w)s-genealogie (267 personen) beschikbaar ter vergelijking en eventuele aanvulling.
Ik hoop dat mijn onderzoek ook anderen zal stimuleren op zoek te gaan naar hun voorouders en op deze manier een kleine bijdrage te leveren aan de geschiedenis van ons dorp.
Op de afbeelding hieronder ziet u rondom een oude foto van het Hof een aantal verschillende schrijfwijzen van de familienaam zoals die in de archieven zijn gevonden, met bovenaan namen uit aktes van de 17de en 18de eeuw en naar beneden toe namen zoals die in 19de eeuwse aktes voorkomen. Nu kennen we alleen nog Theus en Theuws, families met dezelfde voorgeschiedenis vandaar ook de titel bovenaan deze inleiding.
Op de afbeelding hieronder ziet u rondom een oude foto van het Hof een aantal verschillende schrijfwijzen van de familienaam zoals die in de archieven zijn gevonden, met bovenaan namen uit aktes van de 17de en 18de eeuw en naar beneden toe namen zoals die in 19de eeuwse aktes voorkomen. Nu kennen we alleen nog Theus en Theuws, families met dezelfde voorgeschiedenis vandaar ook de titel bovenaan deze inleiding.
Hieronder vindt u diverse links naar bestanden die u kunt raadplegen.
1. [ Index familie Theu(w)s ], in dit PDF-bestand vindt u alle namen Theu(w)s op volgorde van generatie met daarbij de data van geboorte of doop, huwelijk, overlijden en gegevens van hun eventuele partner. Elk familielid heeft een uniek nummer bijv. mijn grootvader Peter Johannes Theuws is Xigaachd, zijn oudste broer Johannes is Xigaacha en hun vader Wilhelmus is IXigaach. Bij een aantal personen staat achter het jaar van overlijden een B, Bc of K. Hiervan heb ik een bidprentje (B), kopie daarvan (Bc) of advertentie uit de krant in mijn bezit. Aan dit bestand is ook de elfde generatie toegevoegd. Aangezien gegevens van deze personen nog niet openbaar zijn ontbreken diverse jaartallen. Aanvullingen zijn altijd welkom middels het contactformulier dat u op de homepage kunt vinden.
2. [ Stamboom familie Theu(w)s ] in dit Excel-bestand zijn tien generaties Theu(w)s in een overzicht weergegeven, verdeeld over twee bladen.
3. [ 300 jaar familie Theu(w)s in Bergeijk ] in dit PDF-bestand van bijna 300 pagina’s vindt u de geschiedenis van de familie Theu(w)s in Bergeijk over de periode ca. 1600 tot 1900. Dat het onderzoek niet verder doorloopt na 1900 is om de volgende redenen. Op de eerste plaats wordt de familie na 1900 erg groot en zwerft zij bovendien uit naar andere oorden. Op de tweede plaats is van deze personen nog nauwelijks archiefmateriaal openbaar. Op de derde plaats, en dat was voor mij de belangrijkste reden, ging mijn interesse vooral uit naar het verre verleden.
Kees Gijsbers