Heemkunde heeft met alle kanten van het leven te maken: met ons verleden, met ons heden en met de toekomst. Een mens vindt in zijn omgeving, het heem, zijn eigen identiteit terug. Niet alleen stukjes van de wereld van zijn voorouders maar ook dingen die nog betekenis kunnen hebben voor zijn kinderen.


Toch maar een half antwoord

Heemkunde is méér dan de band tussen verleden, heden en toekomst. Heemkunde heeft alles met mensen te maken, heemkunde is sociaal. Het heem verbindt ons met anderen in onze woonplaats. Het is een feest, onze inzichten en kunde te delen met anderen. Het is plezierig om te genieten van de kennis die anderen opgedaan hebben.

DE SCHATBEWAARDER

Als die karikatuur al ooit bestaan heeft, dan is de eenzelvige heemkundige van vroeger vrijwel uitgestorven. Dat was een norse en vooral oude man die in zijn eentje in boeken zat. Een roofdier dat altijd maar verzamelde, zijn verzameling verstopte en zijn kennis angstvallig voor zichzelf hield.

VLIJTIGE VRIJWILLIGERS
Ook vrouwen en jongeren houden zich tegenwoordig bezig met heemkunde. Heemkundigen zijn schatgravers die samenwerken, die aanstekelijk enthousiast zijn en die met schitterende oogjes iedereen op sleeptouw nemen. Maar voor de zekerheid slaan ze wel eerst alle gegevens op in de computer. Waarvoor diende een 'doorzagertje'? Wie heeft er nog een 'scapulier'? Moet je nou weer eens zien: een boek uit de middeleeuwen, namen uit de Tachtigjarige Oorlog, verhalen over de bevrijding, een foto van opa's winkel, een oud kerkpad tussen de akkers.

Heemkundeverenigingen houden zich verder bezig met:

  • Lokale en regionale geschiedenis
  • Stamboomonderzoek (genealogie)
  • Archiefonderzoek
  • Kadasteronderzoek
  • Huizenonderzoek
  • Natuur- en landschapsbeheer
  • Dialecten
  • Naamkunde
  • Monumenten
  • Volkscultuur

DIENSTBARE KRINGEN
Heemkundekringen helpen de gemeente bij vragen van derden over de lokale historie. Deskundige vrijwilligers zitten in de plaatselijke monumenten- en straatnamencommissie. Nieuwe wetgeving over ruimtelijke ordening maakt heemkundige vrijwilligers onmisbaar.

HEEMKUNDEKRINGEN
Bijna alle heemkundekringen in Noord-Brabant zijn aangesloten bij de stichting Brabants Heem. Dat zijn er 114 met ruim 29.000 leden (2009).

HEEMKUNDEKRING BERGEIJK

De Heemkundekring Bergeijk is in 2004 opgericht. Het is een actieve vereniging die expansie zoekt in haar ledental, maar ook in communicatie met de Bergeijkse gemeenschap.

Middels het uitgeven van de ”Op zoek naar Vruuger”-reeks wil zij meer aandacht vragen voor haar werk en de gemeenschap stimuleren om historisch fotomateriaal en informatie "van toen tot eergisteren” met haar te delen.