Heden en Verleden

In memoriam Ad Tilborghs
Het bericht dat Ad Tilborghs op 30 november 2022 is overleden, heeft ons diep geraak. Met hem verliezen wij een belangrijke speler in de redactie van ons periodiek ‘de Keersopper’.
Ad’s hart lag bij de heemkunde van zijn geboortestreek. Ook toen hij verhuisde bleef hij zijn roots trouw en verdiepte zich in de genealogie van de families Tilburgs/Tilborghs. Hij hield niet op bij de stamboom maar ging opzoek naar achterliggende verhalen. Verhalen waarvan wij allen hebben kunnen genieten.
De resultaten van al dit onderzoek werden niet alleen op een persoonlijke website geplaatst maar de verhalen verschenen ook al dan niet in aangepaste vorm in ‘de Keersopper’.
Heemkunde was niet alleen zijn hobby maar ook zijn levenswerk. Altijd opzoek naar verhalen over Bergeijk van vroeger en haar inwoners. Kwam hij een mogelijk onderwerp tegen dan ging hij meteen op onderzoek uit om te kijken of er een verhaal van te maken was.

Hij was16 jaar lid van de redactie. Van zijn hand verschenen in ‘de Keersopper’ maar liefst 50 artikelen. Het laatste ‘Bergeijkenaren in het leger van Napoleon’ is te vinden in het onlangs verschenen nummer van december.
Hij werkte ook mee aan de boeken uitgegeven door de heemkundekring, zoals ‘De historie van de Sigarenindustrie van Bergeijk’.

Wij zijn als heemkundekring Bergeijk trots, dat Ad al die jaren zijn talent voor onze vereniging heeft ingezet. Wij hadden nog vele jaren van zijn verhalen willen genieten en zullen hem dan ook node missen.
Voor het vele goede werk dat hij gedurende lange tijd in het belang van onze heemkundekring heeft gedaan zullen wij hem steeds met grote dankbaarheid gedenken. De herinnering aan de prettige samenwerking zal in onze gedachten blijven. In onze herinnering zal hij voortleven als een vriendelijk en beminnelijk mens.

Theo Antonis

In Memoriam Cas van Houtert
Eind juni kregen wij het bericht dat de ziekte van Cas ernstiger was dan wij eerder dachten. Maar zijn overlijden op 5 juli kwam toch nog als een grote schok.

Cas was sinds 2005 lid van onze Heemkundekring. Met zijn jarenlange journalistieke ervaring, zijn brede kennis van kunst en cultuur, bracht hij de publicaties van de Heemkundekring op een hoger niveau.
Ook werd hij vanwege zijn welbespraaktheid graag door ons ingezet voor presentaties.
In het voorjaar van 2015 treed Cas toe tot de redactie van ons periodiek ‘de Keersopper’. Alwaar al snel de rol van eindredacteur op zijn schouders werd gelegd.
Vanaf nummer 41 begon elke uitgave van de Keersopper met een passend verhaal van zijn hand. Dit hield hij 24 uitgaven vol. Naast deze openingsartikelen had hij tussen het schrijven van menig boek over de middeleeuwen ook nog tijd voor het schrijven van een aantal verhalen voor onze periodiek.

In 2019 was hij eindredacteur van ons boek ‘Bergeijk Stad zonder Muren’
Naast eindredacteur voor deze publicatie was hij ook nog 5 jaar lid van het bestuur. Hij was een heel aimabel en creatief lid.

Bij elke vergadering had hij wel een passende anekdote uit zijn loopbaan of een grapje bij de hand.
Tijdens een lezing van Bart van Loo over de Bourgondiërs, waarvan hij een uitgebreide studie had gemaakt, strooide de presentator driftig met jaartallen. Aan het einde vroeg Cas ‘‘en het jaartal 1469’’. Bart van Loo kon hier geen antwoord op geven. Cas was in zijn nopjes dat hij Bart van Loo kon overtroeven. 1469 was namelijk het jaar dat de Bourgondiër Karel de Stoute aan Bergeijk stadsrechten verleende.

De woorden die de omslag van de Keersopper 50 sieren zijn ook op Cas van toepassing. Dus Cas houdou en bedankt.
We zullen hem, met zijn grote deskundigheid rondom het schrijven van boeken en verhalen heel erg missen.

Theo Antonis

In memoriam Martien Veekens
Op 11 juni 2022 is Martien Veekens na een kort ziekbed toch nog onverwacht op 76-jarige leeftijd overleden.
In 2006 werd hij lid van de Heemkundekring Bergeijk en hiermee bracht hij een brok heemkunde kennis en ervaring mee, die hij had opgebouwd door zijn lidmaatschap bij de Heemkundekring Rosmalen en werkervaring bij het Regionaal Historisch Centrum in ’s-Hertogenbosch.
Al snel groeide Martien uit tot hét gezicht van onze heemkundekring, door zijn grote kennis en kunde, maar vooral door zijn enthousiasme en gedrevenheid. En zoals een van onze leden het verwoorde: Martien was de verpersoonlijking van de uitdrukking ‘‘uit het verleden groeit het heden en uit heden wat worden zal’’.

In Rosmalen verzorgde hij vele lezingen en werkte hij mee aan modules bij de cursussen Rosmalogie en Boschlogie. Hij schreef er artikelen voor de periodiek Rosmalla en nam vele jaren de bijbehorende nieuwsbrief tot zijn rekening. Ook was hij auteur van het eerste deel van het boek ‘Rosmalen 1200’.

Gelijksoortige activiteiten nam hij ook voor Bergeijk ter hand. Hij was lid van de redactie van ons periodiek ‘de Keersopper’ en verzorgde hiervoor de vormgeving. Verschillende artikelen van zijn hand zijn in dit verenigingsblad terug te vinden. Zijn specialiteit was heraldiek. Hij was lid van verschillende werkgroepen en werkte mee aan de uitgave van het boek Bergeijk Stad zonder Muren en het nog te publiceren boek Vruuger 3.

Sinds 2014 was hij onze secretaris en verzorgde hij voor de leden ieder kwartaal de nieuwsbrief. Deze nieuwsbrieven eindigden elke keer met het familiewapen van Martien.

Martien was heel actief op Facebook, bijna iedere dag verscheen er wel een bijdrage van Martien. Een historisch verhaal of een privé gebeurtenis altijd voorzien van prachtige teksten en foto’s.

In 2018 is hij voor zijn vrijwilligerswerk geridderd. Hij glom vol trots toen de burgemeester bij hem het lintje opspeldde. Hij was dubbel trots dat hij geridderd werd, zoals zijn vader vele jaren voor hem ook het lintje ontvangen had.

De Heemkundekring Bergeijk gaat Martien erom missen.
Dat de vele mooie herinneringen aan Martien voor zijn gezin en de heemkundekring een grote troost mag zijn.

Theo Antonis

In memoriam Joop Kennis
Op maandag 10 januari 2022 kreeg Heemkundekring Bergeijk weet van het overlijden van ons heemkundekringlid Joop Kennis te Valkenswaard op 7 januari 2022. Geboren op 18 juli 1944 te Valkenswaard mocht hij 77 jaar oud worden. Ruim 53 jaar was Joop de liefdevolle echtgenoot van Coby Kennis – van den Dungen.

Joop was sinds 2006 een trouw lid van onze kring. Vanuit Valkenswaard kwam hij altijd op de fiets naar de Heemkamer in Bergeijk. Van 13 maart 2007 tot 18 oktober 2010 was Joop bestuurslid, waarbij hij vanaf 17 maart 2009 tot 18 oktober 2010 als secretaris functioneerde.

Voor Heemkundekring Bergeijk was en bleef Joop vooral actief op het terrein van de genealogie, waarin door hem heel veel werk en tijd is gestoken. Joop legde een basis voor een database voor bidprentjes. De file hiervan is gebruikt in het huidige programma voor bidprentjes. Ook maakte hij een groot aantal kwartierstaten en parentelen van personen uit Bergeijk (90 kwartierstaten en 140 parentelen), welke allen zijn terug te vinden op onze website onder <genealogie>. In het bijzonder dient verder nog verwezen te worden naar de link waarmee hij genealogen en geïnteresseerden in de cultuurhistorie een grote dienst bewees: kwartierstaten begraven personen op de oude begraafplaats Westerhoven. Vele binnenkomende vragen betreffende stamboomonderzoek werden door hem beantwoord. Van zijn aanbod om een cursus genealogie voor heemkundigen te verzorgen werd jammer genoeg geen gebruik gemaakt. Gedurende de coronatijd heeft Joop voor onze erfgoedvereniging bij hem thuis nog meerdere genealogische mappen opgeschoond en geordend. Op woensdag 12 mei 2021 was hij voor de laatste keer hiermee actief in ons Heemhuis.

Joop stond altijd klaar voor hand- en spandiensten o.a. tentoonstellingen mee opbouwen. En als Joop het niet wist ging hij op pad om het uit te zoeken. Maar een antwoord kreeg je van hem. Hij had een goed luisterend oor. Het ordenen van gekregen papieren documenten daar was hij zéér goed in.
Buiten heemkunde had Joop nog een grote passie voor wandeltochten klein, groot, meerdere daagse wandeltochten en zelfs in het buitenland o.a. Spanje.

Zijn laatste mail werd door Heemkundekring Bergeijk ontvangen op 6 september 2021: “Ik kan morgen niet op de 'eerste' heemavond komen, ik zit even niet goed in m'n vel. Ben wat aan het 'sukkelen' Heb veel pijn in m'n rug en moet morgen weer naar de Radiologie van het MMC. Week daarna een scan laten maken en weer een week later krijg ik de uitslag. Dus ben nog wel even onder de pannen. Als de pijn niet zo erg was geweest was ik wel gekomen maar kan nu echt niet. Je ziet me zo snel mogelijk, fijne avond. Joop.”

Zijn vele genealogische werkzaakheden, die hij in alle secuurheid en precisie verrichtte, zullen we node missen. Meer nog zullen we Joop missen als de man die onmiddellijk klaar stond als hem om hulp werd gevraagd. Heemkundekring Bergeijk heeft alle reden om dankbaar te zijn zo’n mens als lid te hebben gekend. Moge hij ruste in vrede.

Jacques Mandigers
Martien Veekens

In memoriam Jaap Bussing
Het overlijden van Jaap Bussing op 17 december 2021 kwam voor de Heemkundekring als een grote schok. We wisten dat hij ziek was, maar tijdens het wachten op een operatie straalde hij een groot optimisme uit op een goede afloop. De dag voor zijn operatie ontmoette ik Jaap tijdens een wandeling, die hij maakte langs het hem zo dierbare erfgoed van Bergeijk. Hij hoopte weer spoedig dezelfde wandeling te kunnen maken.

Jaap was een groot promotor van het Bergeijks protestants erfgoed. Als oud beheerder van het archief van de protestantse gemeente van Bergeijk en de begraafplaats de Bucht zat hij dan ook boven op de bron. Als redactielid van de werkgroep ‘de Keersopper’ schreef hij menig artikel om zo zijn kennis over het verleden vast te leggen voor de volgende generaties. Zijn laatste artikel verscheen in de uitgave van september 2021.
Om de waarde van het Bergeijks erfgoed levend te houden schreef hij een aantal boeken, zoals:
- ‘Protestants Christelijke basisschool Prinses Beatrix 1939-1989’ (1989)
- ‘Boerenbond Bergeyk 't Loo en 't Hof’, geschiedenis vanaf de oprichting in 1903 tot aan de fusie in 1992 (1996)
- ‘Kent u die Bergeijkenaren nog?’, ze stonden ooit in de krant (1999)
- ‘Protestant in Kempenland’, de historie van de protestanten in het katholieke Bergeijk (2013)
- Ook werkte hij mee aan het boek ‘Bergeijk, stad zonder muren’(2019)

Zijn betrokkenheid bij de jaarlijkse exposities in de Hofkerk was groot. Verrassend vulde hij de expositie altijd weer aan met een of meerdere voorwerpen uit zijn eigen verzamelingen van cultuur-historische curiosa. De familie maakte bij zijn afscheidsdienst hiervan dankbaar gebruik. De kleinkinderen plaatsten namelijk tijdens de dienst ieder een door Jaap verzamelde zandloper op de kist. Een symbool voor het kortstondige van het leven en het gestadig naderen van het stervensuur. Tevens wordt de omkeerbaarheid van de zandloper in de christelijke traditie gezien als het nieuwe leven en de wederopstanding.

Jaap was sinds 2005 lid van de Heemkundekring waaronder verschillende jaren als bestuurslid. Ook was hij actief voor de gemeente Bergeijk. Deze activiteiten bezorgden hem de titel ‘het geheugen van Bergeijk’. Ook ontving hij voor zijn inzet en betrokkenheid uit de handen van Driek van de Vondervoort de ‘Eik van Bergeijk’ en werd hij benoemd tot Lid in de Orde van Oranje-Nassau.

Jaap zijn hart lag bij de natuur en de historie van Bergeijk. Bij de presentatie ‘Bergeijk, het groenste dorp’ in 2012 schreef hij: ‘‘Bergeijk is een dorp waar het leven voor jong en oud goed is. Het dorpse zijn wij niet verloren, omdat we niet bij de stadse wereld wilden horen. Het vriendelijke Bergeijk was en is nog altijd een prachtig, uitgestrekt dorp. Een dorp met geschiedenis, waaraan al door Karel de Stoute in 1469 stadsrechten werden verleend. Hier siert de mensen hun bescheidenheid, gastvrijheid en grote liefde voor de natuur. Wij stellen leven en laten leven als uitgangspunt van ons bestaan. In dit dorp kun je nog zeggen: Een eik is een eik en een den is een den. Zo wil ik leven, ik wil zijn wie ik ben. Bergeijk is een dorp om van te houden en trots op te zijn’’.

Laten we hopen, dat wat Jaap gezaaid heeft met zijn inzet om Bergeijk mooier, levendiger en socialer te maken tezamen met zijn passie om het verleden van Bergeijk vast te leggen, in de Heemkundekring wortel schiet en zo verder leeft.

Theo Antonis